De Autoriteit Financiële Markten (AFM) roept banken op met een oplossing te komen, als mkb-bedrijven in de problemen komen door onzorgvuldig door de bank verstrekte rentederivaten.

Een rentederivaat is een soort verzekering, die een ondernemer beschermt tegen een stijgende rente als hij een lening afsluit.

Dat werkt als volgt: in plaats van een vaste rente betaal je een variabele rente met opslag. Maar om je te beschermen tegen een stijgende rente, sluit je vervolgens een zogenoemde renteswap af: je ontvangt van de bank een variabele rente, terwijl je de bank een vaste rente betaalt.

Maar als de rente fors daalt, krijg je naar verhouding te weinig rente van de bank. Je derivaten komen ‘onder water’.

Te gunstig beeld van risico’s

Volgens de AFM hebben banken bij het verstrekken van deze producten vaak een te gunstig beeld gegeven van de risico’s. Sommige bedrijven komen hierdoor nu in de problemen.

"In gevallen dat dienstverlening in het verleden niet-passend of onzorgvuldig is geweest verwacht de AFM van banken dat zij oplossingen bieden'', stelt de toezichthouder woensdag in een verklaring.

Banken laten in een reactie weten dat zij zich zo veel mogelijk zullen inzetten om zorgen bij ondernemers weg te nemen. "Een klant die reden heeft om te twijfelen of de dienstverlening passend is geweest, moet contact op nemen met zijn bank'', zegt Chris Buijink, voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB).

De NVB wijst er verder op dat slechts een beperkt deel van de ruim 1 miljoen ondernemers uit het Nederlandse midden- en kleinbedrijf (mkb) gebruikmaakt van derivaten.

Schadepost: 2,7 miljard eurp

Banken hebben in totaal ongeveer 17.000 rentederivaten uitstaan bij zogenoemde niet-professionele of kleine mkb-ondernemingen, blijkt uit gegevens van de AFM. De derivaten, die betrekking hebben op circa 26 miljard euro aan financieringen, hadden in april een negatieve waarde van 2,7 miljard euro.

Uit een inventarisatie van de NVB blijkt verder dat er op dit moment minder dan 130 klachten in behandeling zijn over financieringen van ondernemers die ook een rentederivaat hebben. Hiervan zijn er 20 voorgelegd aan de rechter.

Britse banken troffen schikking

In Groot-Brittannië is de affaire rondom renteswaps in het mkb uitgegroeid tot een schandaal. Britse banken hebben op last van de financieel toezichthouder FSA al ruim 2,4 miljard euro opzij moeten zetten om gedupeerden te compenseren.

Of Nederlandse banken voor een vergelijkbare strop moeten vrezen, is nog onduidelijk. Een uitspraak van de rechtbank in Den Bosch deze week voorspelt voor de banken in elk geval weinig goeds. De rechter oordeeldedat de lokale Rabobank een Brabantse melkveeboer bijna 170 duizend euro moet terugbetalen, omdat hij onvoldoende was voorgelicht over de financiële risico’s van een derivatenproduct.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl